O „hałdzie” czyli najważniejsze informacje na temat prac prowadzonych w rejonie zwałowiska przy szybie Leon II
W związku z występowaniem zagrożeń pożarowych w zachodniej części zwałowiska przy szybie Leon II Kompania Węglowa S.A. (obecnie Polska Grupa Górnicza S.A.) otrzymała w 2005 r. decyzję Starosty Wodzisławskiego nakładającą obowiązek ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko, co wiąże się z koniecznością realizacji prac ograniczających rozprzestrzenianie się zjawisk pożarowych na terenie zwałowiska.
Termin realizacji ww. obowiązku czyli przywrócenia środowiska do stanu właściwego określono do 31 grudnia 2034 r.
F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. realizował obowiązki Polskiej Grupy Górniczej S.A. w zakresie likwidacji zapożarowania w rejonie zwałowiska przy szybie Leon II na podstawie umowy zawartej w 2016 r.
F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. prowadził prace na terenie zwałowiska przy szybie Leon II w oparciu o następujące decyzje:
1) decyzja Marszałka Województwa Śląskiego udzielająca zgody na wydobywanie odpadów ze zwałowiska (2016 r.)
Decyzja umożliwia przedsiębiorcy wydobywanie odpadów w postaci zapożarowanego materiału ze zwałowiska skały płonnej przy szybie Leon II
2) decyzja Starosty Wodzisławskiego zezwalająca na przetwarzanie odpadów w procesie odzysku poza instalacjami i urządzeniami (2019 r.)
Decyzja umożliwia przedsiębiorcy selektywną eksploatację nasypów zwałowiska w celu pozyskania kruszywa wykorzystywanego w robotach inżynieryjnych, głównie w budownictwie drogowym, bez możliwości wykorzystania urządzeń lub instalacji krusząco- sortujących
3) decyzja Starosty Wodzisławskiego zezwalająca na przetwarzanie odpadów w instalacji - urządzeniu krusząco- sortującym (2022 r.), która uwzględnia również konieczność realizacji zadania zgodnie z warunkami określonymi w decyzji przez Burmistrza Miasta Rydułtowy
Decyzja umożliwiała przedsiębiorcy przetwarzanie odpadów pochodzących ze zwałowiska w urządzeniach krusząco-sortujących.
W ww. decyzjach, na podstawie których działa spółka F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. określono warunki realizacji, których firma zobowiązana była przestrzegać.
Jednym z głównych wymagań w zakresie ochrony środowiska, który wskazano przedsiębiorcy jest prowadzenie prac w taki sposób, żeby działalność nie była źródłem uciążliwej emisji pyłu do powietrza.
Działania kontrolne
Uprawnienia do kontroli w zakresie przestrzegania warunków prac prowadzonych przez F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. miały instytucje, które wydały zezwolenia na wydobycie i przetwarzanie odpadów t.j. Marszałek Województwa Śląskiego i Starosta Wodzisławski.
Dodatkowo w przypadku przedsiębiorcy czynności kontrolne przeprowadzać mógł Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Katowicach (WIOŚ).
Najważniejsze działania prowadzone przez Burmistrza Miasta Rydułtowy w latach 2023 -2024
F.U.H.B MARBUD Sp. z o.o prowadziła działalność w oparciu o ww. decyzje wydane przez Marszałka Województwa Śląskiego i Starostę Wodzisławskiego na terenie nie będącym własnością Miasta.
Mając na względzie przede wszystkim bezpieczeństwo i zdrowie mieszkańców Rydułtów, problem uciążliwości związanych z rozbiórką zwałowiska przy szybie Leon II był monitorowany przez Miasto stosownie do możliwości prawnych, którymi dysponuje Burmistrz Miasta.
Po otrzymaniu informacji o wystąpieniu zapylenia, urząd miasta powiadamiał przedsiębiorcę i osoby odpowiedzialne ze strony PGG S.A. za koordynację zadania. Informacje o zapyleniu przekazywano bezpośrednio do Starosty Wodzisławskiego oraz do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach - w dniu wystąpienia interwencji na adres mailowy do zgłaszania przypadków naruszeń z zakresu ochrony środowiska.
Burmistrz Miasta Rydułtowy zwracał się również wielokrotnie do szeregu instytucji (Starosta Wodzisławski, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Katowicach - organu odpowiedzialnego za kontrolę przedsiębiorców) aby podjęły czynności kontrolne wobec spółki.
W związku z nasileniem uciążliwości dla mieszkańców związanych z zapyleniem w rejonie zwałowiska przy szybie Leon II, wobec braku poprawy warunków realizacji prac prowadzonych przez F.U.H.B MARBUD Sp. z o.o., w dniu 11 marca 2024 r. Burmistrz Miasta Rydułtowy wystąpił do organów, które wydały decyzje na prowadzenie działalności przez spółkę o natychmiastowe podjęcie kroków zabezpieczających mieszkańców przed tymi uciążliwościami. Zwrócono się o natychmiastowe uchylenie decyzji Marszałka Województwa Śląskiego zezwalającej na wydobywanie odpadów oraz cofnięcie zezwoleń na przetwarzanie odpadów wydanych przez Starostę Wodzisławskiego.
Mając na uwadze, iż nadrzędnym celem Miasta jest zapewnienie bezpieczeństwa i jakości życia jego mieszkańcom, wystąpiono również do:
- Ministerstwa Przemysłu odpowiedzialnego m.in. za realizację zadań związanych z sektorem górniczym o wsparcie w poszukiwaniu rozwiązań korzystnych dla mieszkańców naszego miasta (marzec 2024 r.);
- Polskiej Grupy Górniczej S.A. o zobowiązanie przedsiębiorcy do realizacji zadania w sposób, który zapewni ograniczenie uciążliwości dla mieszkańców oraz o zobligowanie przedsiębiorcy do weryfikacji przyjętych rozwiązań pozyskiwania odpadów w kierunku zapewnienia ograniczenia emisji pyłowej do powietrza (luty 2024 r.);
- Polskiej Grupy Górniczej S.A. o natychmiastowe wstrzymanie prac wykonywanych przez F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. z siedzibą w Rybniku (marzec 2024 r.);
- zawiadomiono Prokuraturę Rejonową w Wodzisławiu Śląskim o możliwości popełnienia na skutek działań F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. z siedzibą w Rybniku przy ul. Gliwickiej 179 a przestępstwa t.j.:
- zanieczyszczenia powietrza substancją w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości powietrza (art. 182 Kodeksu karnego),
- niezgodnego z przepisami usuwania, przetwarzania czy dokonywania odzysku odpadów w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować obniżenie jakości powietrza (art. 183 Kodeksu karnego). (marzec 2024 r.).
Dnia 16 lipca Sekretariat Prokuratury Rejonowej w Wodzisławiu Śląskim zawiadomił, że zostało wszczęte śledztwo w sprawie usuwania, przetwarzania oraz dokonywania odzysku odpadów w okresie od 31 października 2016 r. do 22 kwietnia 2024 r, w Rydułtowach, w obrębie zwałowiska odpadów po-górniczych przy KWK Rydułtowy, przez firmę F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. z/s w Rybniku, wbrew obowiązującym przepisom, w takich warunkach i w taki sposób, że mogło to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach.
Spotkania
1) W dniu 9 maja 2023 r. w siedzibie Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim przeprowadzono spotkanie w sprawie uciążliwości dla otoczenia powodowanych przez działalność F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. w rejonie stożka na hałdzie przy szybie Leon II.
Na spotkaniu burmistrz zadeklarował, iż najważniejsze jest bezpieczeństwo mieszkańców. Podczas spotkania ustalono jednoznacznie, że należy maksymalnie ograniczyć oddziaływanie na otoczenie uciążliwości powstających podczas eksploatacji hałdy i ograniczania zjawisk pożarowych. W spotkaniu wzięli udział m.in.: przedstawiciele Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim, przedstawiciele PGG S.A., MARBUD Sp. z o.o., Urzędu Miasta Rydułtowy, Przewodniczący Rady Miasta Rydułtowy.
2) Dodatkowo z inicjatywy Burmistrza Miasta Rydułtowy w październiku 2023 r. odbyło się spotkanie w sprawie likwidacji zapożarowania ze zwałowiska przy szybie Leon II. W spotkaniu uczestniczyli zaproszeni mieszkańcy oraz przedstawiciele Polskiej Grupy Górniczej S.A., przedstawiciele firmy Marbud, przedstawiciel Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach jak również przedstawiciel Starostwa Powiatu Wodzisławskiego.
Informacja ze spotkania
Przedstawiciele obecnych na spotkaniu instytucji odpowiadali na pytania mieszkańców. Mieszkańcy stanowczo wyrazili swoje zdanie na temat uciążliwości pyłowych jakie ich dotykają zarówno pod kątem zdrowotnym jak i materialnym. Burmistrz Miasta Pan Marcin Połomski poparł mieszkańców oraz potwierdził, że widzi nieprawidłowości ze strony firmy prowadzącej prace na hałdzie. Zaproszeni na spotkanie goście zostali zobowiązani do konkretnych deklaracji związanych ze zmniejszeniem uciążliwości. Pan Eugeniusz Marcol Prezes ds. technicznych firmy Marbud zadeklarował ograniczenie uciążliwości pyłowych.
Na pytanie jednego z mieszkańców: czy realizuje zadanie zgodnie z warunkami decyzji, odpowiedział twierdząco, że realizuje zadanie zgodnie z posiadanymi decyzjami. Zadeklarował również, iż będzie stosował się do zaleceń pokontrolnych organów nadzorujących firmę. Ze strony Starostwa Pan Jan Zemło poinformował, iż obecnie Wydział Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu prowadzi kontrolę, Pan Jan Zemło zobowiązał się do częstszych kontroli, przy czym ustali z pracownikami Ochrony Środowiska harmonogram tych kontroli. Zadeklarował również, iż na wszelkie sygnały o nadmiernym zapyleniu będą w trybie pilnym reagować. Dodatkowo z pism przesłanych przez nieobecnych na spotkaniu zaproszonych przedstawicieli Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach oraz Urzędu Marszałkowskiego wynika, iż obecnie organy te również prowadzą kontrole na terenie zwałowiska. Po zakończeniu czynności administracyjnych, przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego zadeklarowali udział w ewentualnym kolejnym spotkaniu.
3) W dniu 11 stycznia 2024 r. odbyło się spotkanie w Starostwie Powiatowym w Wodzisławiu Śląskim w sprawie uciążliwości wynikających z prowadzonych przez F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. prac w rejonie zwałowiska przy szybie Leon II, a związanych w szczególności z nadmiernym zapyleniem. W spotkaniu wzięli udział: przedstawiciele Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim, w tym członek Zarządu Powiatu Jan Zemło, przedstawiciele Urzędu Miasta Rydułtowy oraz mieszkaniec ul. Kazimierza Przerwy-Tetmajera w Rydułtowach.
Informacja ze spotkania
Przedstawiciele Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim zaznaczyli, iż w ocenie Starosty Wodzisławskiego najbardziej uciążliwa działalność wynika z decyzji Marszałka Województwa Śląskiego.
Obecnie Starosta Wodzisławski prowadzi czynności kontrolne na terenie zwałowiska przy szybie Leon II. W dniu 5 stycznia 2024 r. przeprowadzono niezapowiedziane czynności terenowe na obiekcie hałdy, gdzie prowadzono roboty związane z eksploatacją zwałowiska. Czynności terenowe wykonano bez uprzedniej zapowiedzi, po uzyskaniu zgody przedstawiciela F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. na ich przeprowadzenie. Podczas procesu wydobywania kruszyw, podczas pogłębiania wąwozu oraz dalej podczas załadunku kruszywa, nie stwierdzono nadmiernego zapylenia, zwłaszcza możliwości przedostania się zapylenia poza obręb hałdy. Pracownicy Starostwa wskazali jednak, iż wydobywany materiał wykazywał w tym dniu wysoką wilgotność.
Naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim podkreśliła, iż wpływ na wynik kontroli przeprowadzonej przez Starostwo będą miały ustalenia Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach po kontroli przeprowadzonej przez ten organ, zwłaszcza wyniki badań przeprowadzonych przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska (jeśli takie zostały wykonane w toku prowadzonych czynności kontrolnych). Starostwo Powiatowe w Wodzisławiu Śląskim nie posiada informacji dotyczących wyników ostatniej kontroli przeprowadzonej przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach. (pomimo, iż były wysyłane do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach pisma o informacje w sprawie wyników kontroli).
Mieszkaniec podkreślił, iż roboty wykonywane przez przedsiębiorcę są źródłem emisji pyłu do powietrza. Mieszkaniec zaznaczył, iż na potwierdzenie wystąpienia ww. okoliczności posiada dokumentację zdjęciową i nagrania. Mieszkaniec stwierdził, iż nie sprzeciwia się prowadzeniu prac związanych z likwidacją zapożarowania, ale podkreślił, iż muszą być one wykonywane zgodnie z warunkami określonymi w posiadanych decyzjach, tak aby nie stanowiły uciążliwości dla sąsiedniej zabudowy mieszkaniowej. W ocenie mieszkańca konieczne jest dokonanie modyfikacji technologii prowadzenia robót przez F.U.H.B MARBUD Sp. z o.o., w wyniku której wdrożone zostaną środki zapobiegające pyleniu. W związku z tym warto było by sprawdzić, jakie środki zapobiegające nadmiernemu zapyleniu są ujęte w technologii prowadzenia robót i czy firma MARBUD Sp. z o.o. je na bieżąco stosuje.
Zastępca Burmistrza Miasta Rydułtowy podkreśliła, iż zgłaszane są przez mieszkańców do Urzędu Miasta Rydułtowy informacje o nadmiernym zapyleniu w rejonie zwałowiska przy szybie Leon II, czego dowodem jest dokumentacja fotograficzna i nagrania przesyłane przez mieszkańców. Ponadto wyjaśniła również, iż Burmistrz Miasta Rydułtowy kilkukrotnie zwracał się do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Katowicach o przekazanie wyników kontroli przeprowadzonej przez organ wobec spółki. Do dnia spotkania nie otrzymano jednak odpowiedzi.
Ze względu na brak odpowiedzi ze strony Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska (zarówno na pisma Starosty, jak i Burmistrza Miasta Rydułtowy), wobec uciążliwości dla zabudowy mieszkaniowej związanych z pracami w rejonie szybu Leon II podjęto decyzje o wspólnej wizycie przedstawicieli Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim i Urzędu Miasta Rydułtowy w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Katowicach. Członek Zarządu Powiatu pan Jam Zemło zobowiązał się do organizacji ww. spotkania.
4) W dniu 21 marca 2024 r. odbyło się spotkanie w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Katowicach w sprawie uciążliwości wynikających z prowadzonych przez F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. prac w rejonie zwałowiska przy szybie Leon II, a związanych w szczególności z nadmiernym zapyleniem. W spotkaniu wzięli udział: przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach, Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim oraz Urzędu Miasta Rydułtowy.
Informacja ze spotkania
Przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach wskazali, iż aktualnie prowadzona jest kontrola przedsiębiorstwa F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. Po kontroli przeprowadzonej przez WIOŚ w 2023 r. oraz kontroli dokumentacyjnej z 2024 r. zostaną wszczęte postępowania w celu nałożenia kar administracyjnych wobec spółki.
WIOŚ zaznaczył, iż przedmiotem kontroli jest m.in. decyzja Marszałka Województwa Śląskiego na wydobywanie odpadów oraz decyzja Starosty Wodzisławskiego na przetwarzanie odpadów w instalacji -urządzeniu krusząco-sortującym (decyzja z stycznia 2022 r.).
W toku prowadzonych czynności kontrolnych pracownicy WIOŚ ustalili m.in., iż przedsiębiorca nie prowadzi ewidencji odpadów, prowadzi gospodarkę odpadami w sposób naruszający warunki określone posiadanymi decyzjami zezwalającymi na wydobycie i przetwarzanie odpadów, nie spełnia warunków określonych decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach.
W toku kontroli WIOŚ ustalił, iż na terenie zwałowiska są wykorzystywane urządzenia krusząco-sortujące, natomiast z informacji pozyskanych w trakcie czynności kontrolnych przez Starostę wynika, iż przedsiębiorca nie korzysta z tego typu urządzeń. Pracownicy WIOŚ wskazali, iż w ich ocenie na podstawie zebranego materiału dowodowego Starosta Wodzisławski winien podjąć działania w kierunku cofnięcia zezwolenia spółce na przetwarzanie odpadów w instalacji - urządzeniu krusząco-sortującym, wydanego w styczniu 2022 r. W ww. decyzji określono bowiem szereg warunków, które firma ma obowiązek dochować przy realizacji prowadzonej działalności, a które w ocenie kontrolujących nie są spełniane.
5) 6 czerwca 2024 r. odbyło się spotkanie z Starostwem Powiatowym w Wodzisławiu Śląskim na temat działań podejmowanych przez Miasto i Starostę wobec F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. W spotkaniu uczestniczyli także Radni Powiatu Wodzisławskiego Pani Danuta Maćkowska oraz Wojciech Koźlik jak również Przewodniczący Rady Miasta Rydułtowy Marek Wystyrk oraz wiceprzewodnicząca Barbara Wojciechowska, radny Krystian Wolnik.
Informacja ze spotkania
Wicestarosta Arkadiusz Skowron wraz z przedstawicielami Wydziału Ochrony Środowiska przedstawili obecny stan prowadzonych postępowań administracyjnych w sprawach:
- cofnięcia decyzji Starosty z dnia 28 sierpnia 2019 r., którą zezwolono spółce F.U.H.B. Marbud Sp z o.o. z siedzibą w Rybniku na przetwarzanie odpadów w procesie odzysku R12 poza instalacjami i urządzeniami, polegającego na selektywnej eksploatacji nasypów części zwałowiska przy szybie Leon II KWK ROW Ruch Rydułtowy;
- cofnięcia decyzji Starosty Wodzisławskiego z dnia 20 stycznia 2022 r. zezwalającej spółce F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. na przetwarzanie odpadów w procesach odzysku R3, R5 i R12 w instalacji - urządzeniu krusząco-sortującym do przetwarzania odpadów pogórniczych, w rejonie stożka przy szybie Leon II w Rydułtowach.
Omówiliśmy również wspólne działania podejmowane na rzecz wsparcia Was – mieszkańców, w kwestii zaprzestania prowadzenia prac przez spółkę F.U.H.B. Marbud niezgodnie z decyzjami!
6) Z inicjatywy Rady Miasta Rydułtowy w dniu 19 czerwca 2024 r. odbyło się spotkanie w sprawie ważnego dla Miasta problemu jakim jest „hałda” i związane z nim uciążliwości dla mieszkańców.
W spotkaniu wzięli udział: radni Miasta Rydułtowy, przedstawiciele Urzędu Miasta Rydułtowy oraz zaproszeni goście: przedstawiciele Polskiej Grupy Górniczej S.A., Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach, Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach, Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach oraz Starostwa Powiatowego w Wodzisławiu Śląskim.
Informacja ze spotkania
Organy kontrolujące firmę prowadzącą prace na terenie zwałowiska przy szybie Leon II podkreśliły, iż otrzymują wiele zgłoszeń zarówno od mieszkańców, jak i z Urzędu Miasta dotyczących nadmiernego zapylenia w tym rejonie. W związku z tym, wobec poprawy warunków realizacji prac przez F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. podjęte zostały działania w kierunku cofnięcia wydanych firmie zezwoleń. Przedstawiciele Polskiej Grupy Górniczej S.A. poinformowali o powołaniu zespołu, który pracuje nad rozwiązaniami, które mają na celu ograniczenie uciążliwości dla mieszkańców.
7) W dniu 3 października 2024 r. w Rydułtowskim Centrum Kultury „Feniks” odbyło się spotkanie dla mieszkańców organizowane z udziałem przedstawicieli Polskiej Grupy Górniczej S.A. oraz przedstawicieli Starostwa Wodzisławskiego.
Informacja ze spotkania
Wspólne, rzetelne i konsekwentne działanie oparte na uczciwości i otwartej komunikacji dotyczącej tak ważnych dla mieszkańców Rydułtów tematów, jak plany dotyczące terenu hałdy Szarlota czy regulacji cieku Nacyna – to przekaz, jaki płynie z wczorajszego (3.10) spotkania w Rydułtowskim Centrum Kultury „Feniks”.
Hałda Szarlota
- Dziś będzie okazja wysłuchać, co dalej z zapożarowaniem, w jaki sposób należy je zlikwidować tak, aby uciążliwość dla mieszkańców była jak najmniejsza. Ustaliliśmy z panem Leszkiem Pietraszkiem – Prezesem Polskiej Grupy Górniczej, że musimy tutaj działać wspólnie z mieszkańcami, ponieważ tylko wtedy wspólna praca będzie przynosiła sukces - tymi słowami swoje przemówienie rozpoczął Burmistrz Miasta Rydułtowy – Marcin Połomski.
Polska Grupa Górnicza przygotowała prezentacje, w której przedstawiła to, co do tej pory udało się zrobić oraz plany na kolejne miesiące i lata dotyczące obszaru hałdy Szarlota m.in.:
- Wykonano zabezpieczenie i ogrodzenie terenów zapożarowanych i niebezpiecznych miejsc hałdy przed dostępem osób trzecich.
- Wykonano szereg badań termicznych, gazowych, geodezyjnych stwierdzając występowanie wyraźnych anomalii temperaturowych na znacznej jego powierzchni.
-W trakcie przygotowania są kolejne badania termiczne w celu określenia głębokości stref pożarowych.
-Uruchomiono monitoring wizyjny, a w trakcie uruchomienia jest monitoring pyłowy.
-Uzyskano decyzję dot. przeniesienia na rzecz PGG S.A. praw i obowiązków wynikających z decyzji o pozwoleniu na budowę.
-Wystąpiono do Marszałka Województwa Śląskiego z wnioskiem o wydanie decyzji na wydobywanie odpadów wydobywczych.
Przedstawiono także to, co spółka zamierza zrobić m.in. kontynuować w niezbędnym zakresie kontrolowanej rozbiórki, wystudzania, wywozu oraz częściowego wbudowania kamienia w istniejącą bryłę, po wykonaniu ostatecznych badań termicznych przygotowana zostanie technologia likwidacji zjawisk termicznych dla obszaru całego zwałowiska. Po uzyskaniu niezbędnych decyzji administracyjnych przeprowadzona zostanie procedura wyłonienia wykonawcy robót z założeniem prowadzenia nadzoru nad robotami przez służby PGG S.A.
- Co mogę Państwu obiecać? Uczciwość, być może to mało materialna cecha, ale dla mnie bardzo ważna. Będziemy Państwa transparentnie informować, jeśli zajdzie taka potrzeba, będziemy takie spotkania, co jakiś czas powtarzać i zawiadamiać o tym, na jakim jesteśmy etapie – tymi słowami Leszek Pietraszek – prezes PGG S.A. zwrócił się do mieszkańców obecnych na spotkaniu. - Mam też świadomość, że jak jest tu nas wielu, może jakiś nasz pomysł na rozwiązanie sytuacji nie wszystkim będzie do końca odpowiadał, albo ktoś będzie miał inne zdanie. Ale mogę zapewnić, że to, co zaplanowaliśmy to jest najlepsze rozwiązanie, jakie można w zaistniałej sytuacji poczynić. Będzie to realizować konsekwentnie i z determinacją. Nie będzie to coś takiego, że spotkamy się, rozejdziemy się i zapomnimy, tylko coś, co umieścimy w określonym harmonogramie i będzie to realizowane – dodał prezes Pietraszek.
Na spotkaniu ustalono, że powołany zostanie specjalny zespół dot. tematu hałdy, a przy urzędzie miasta powstanie również tablica informująca o pyłach i gazach, jak wydobywają się z hałdy.
Do planów PGG odniósł się obecny na spotkaniu Starosta wodzisławski – Leszek Bizoń.
- W żaden sposób nie wycofamy się likwidacji zapożarowania. To jest dla nas cel nadrzędny – mówił starosta.
Na zakończenie spotkania burmistrz podziękował zaproszonym gościom oraz mieszkańcom za udział w spotkaniu.
Działania prowadzone przez organy kontrolne
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Katowicach
W toku prowadzonych czynności kontrolnych pracownicy WIOŚ ustalili m.in., iż przedsiębiorca nie prowadzi ewidencji odpadów, prowadzi gospodarkę odpadami w sposób naruszający warunki określone posiadanymi decyzjami zezwalającymi na wydobycie i przetwarzanie odpadów, nie spełnia warunków określonych decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach. Po kontroli przeprowadzonej w 2023 r. oraz kontroli dokumentacyjnej z 2024 r. WIOŚ zamierza wszcząć postępowania w celu nałożenia kar administracyjnych wobec spółki.
W odpowiedzi na pismo Burmistrza Miasta Rydułtowy, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Katowicach przedłożył informację, iż „w związku z licznymi interwencjami mieszkańców Rydułtów WIOŚ wystąpił w dniu 2 lutego 2024 r. do Starosty Wodzisławskiego oraz Marszałka Województwa Śląskiego o podjęcie działań mających na celu zobligowanie podmiotu prowadzącego prace w obrębie przedmiotowego obiektu, do zaprzestania wykonywania prac niezgodnie z posiadanymi decyzjami oraz nałożenie na ww. podmiot dodatkowych obowiązków skutkujących ograniczeniem negatywnych skutków na środowisko w tym istniejącą zabudowę mieszkaniową”.
W dniu 8 kwietnia 2024 r. przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach (WIOŚ) w ramach prowadzonych czynności kontrolnych wobec F.U.H.B MARBUD Sp. z o.o. przeprowadzili przesłuchania z wskazanymi przez WIOŚ mieszkańcami w temacie uciążliwości zgłaszanych w rejonie prac prowadzonych przez spółkę.
WIOŚ w Katowicach po przeprowadzonych w 2024 r. czynnościach kontrolnych wobec spółki F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. stwierdził nieprawidłowości w zakresie prowadzenia gospodarki odpadami w sposób naruszający warunki określone posiadanymi decyzjami zezwalającymi na wydobycie i przetwarzanie odpadów oraz niespełnianie warunków określonych decyzją Burmistrza Miasta Rydułtowy określającą środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia. (fragment protokołu z kwietnia 2024 r.).
W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wszczęte zostaną przez WIOŚ postępowania administracyjne w kierunku wymierzenia kar pieniężnych za nieprzestrzeganie warunków posiadanych zezwoleń w zakresie wydobycia i przetwarzania odpadów pochodzących z przedmiotowego obiektu.
WIOŚ, z uwagi na nieprzestrzeganie przez firmę warunków posiadanych decyzji podjął działania mające na celu wydanie decyzji zobowiązującej do ograniczenia uciążliwości powodowanych pracą przedmiotowej instalacji. Skierował również wniosek do Prokuratury Rejonowej w Wodzisławiu Śląskim.
Starosta Wodzisławski
W toku prowadzonych czynności kontrolnych Starosta Wodzisławski zobowiązał przedsiębiorcę m.in. do:
1) natychmiastowego wdrożenia rozwiązań w zakresie prowadzenia robót w sposób zapobiegający powstawaniu pylenia wynoszonego poza teren hałdy;
2) wstrzymania przetwarzania odpadów w trybie natychmiastowym w okresach suchych, zwłaszcza porywistych wiatrów mogących wynosić najdrobniejsze frakcje pyłowe poza obiekt hałdy;
3) w okresach suchych przetwarzane kruszywo należy zraszać przed załadunkiem
(fragment protokołu kontroli z dnia 25 lipca 2023 r.)
Starosta Wodzisławski prowadził postępowania administracyjne w sprawie:
1) cofnięcia decyzji Starosty z dnia 28 sierpnia 2019 r. , którą zezwolono spółce F.U.H.B. Marbud Sp z o.o. z siedzibą w Rybniku na przetwarzanie odpadów w procesie odzysku R12 poza instalacjami i urządzeniami, polegającego na selektywnej eksploatacji nasypów części zwałowiska przy szybie Leon II KWK ROW Ruch Rydułtowy;
2) cofnięcia decyzji Starosty Wodzisławskiego z dnia 20 stycznia 2022 r. zezwalającej spółce F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. na przetwarzanie odpadów w procesach odzysku R3, R5 i R12 w instalacji- urządzeniu krusząco-sortujacym do przetwarzania odpadów pogórniczych, w rejonie stożka przy szybie Leon II w Rydułtowach.
Starosta Wodzisławski zwrócił się również do Polskiej Grupy Górniczej S.A. informując o prowadzonych postępowaniach administracyjnych w sprawie cofnięcia decyzji. Jednocześnie zwrócono się z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie prawidłowej eksploatacji hałdy, a także efektywności wybranej metody likwidacji zjawisk pożarowych oraz poproszono o:
1) przekazanie informacji w zakresie sprawowanego nadzoru nad prowadzonymi pracami wydobywczymi przez spółkę F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. w Rybniku oraz sposobów weryfikacji prawidłowości zastosowanej technologii, mając na uwadze znajomość budowy i struktury zwałowiska;
2) odniesienie się do stosowanej metody likwidacji zapożarowań poprzez wybieranie materiału gorącego i jego przemieszczanie po zboczu hałdy, co może powodować zapylenie;
3) wskazanie, czy prowadzone roboty wydobywcze są na bieżąco nadzorowane przez służby kopalni oraz czy są zgodne z przyjętą technologią i projektem budowlanym realizacji bryły krajobrazowej.
Zwrócono się także z prośbą o zwiększenie nadzoru nad realizacją umowy dotyczącej możliwości pozyskania kruszywa z hałdy oraz prowadzenia prac związanych z likwidacją zapożarowania, w zakresie zachowania warunków ochrony środowiska.
W dniu 21 czerwca 2024 r. Starosta Wodzisławski wydał decyzje w sprawie cofnięcia F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. zezwoleń na przetwarzanie odpadów zarówno w zakresie odzysku poza instalacjami (selektywna eksploatacja nasypów) jak również w instalacji (z wykorzystaniem urządzeń do przesiewania i kruszenia kruszyw).
Urząd Marszałkowski
Urząd Marszałkowski zobowiązał się do podjęcia działań mających na celu wezwanie F.U.H.B. MARBUD Sp. z o.o. do zaniechania naruszeń i stosowania zapisów decyzji wydanej przez Marszałka Województwa Śląskiego (pismo z dnia 14 marca 2024 r.)