Henryk Mikołaj Górecki - urodził się 6 grudnia 1933 w Czernicy pow. rybnicki. Ojciec Roman był kolejarzem. Matka Otylia zmarła w dniu drugich urodzin syna. Kilkanaście miesięcy później jego ojciec ożenił się ponownie i Góreccy przenieśli się z Czernicy do Rydułtów. Na jego trudne dzieciństwo złożyły się: miesiące pobytu w szpitalu z powodu problemów ze stawem biodrowym, oraz poczucie niezrozumienia – ojciec i jego druga żona tłumili artystyczne zainteresowania Henryka, zabraniano mu zbliżać się do stojącego w domu pianina, na którym grywała matka. Henryk Górecki po ukończeniu rydułtowskiego liceum ogólnokształcącego zaczął zarabiać jako nauczyciel przedmiotów ogólnych w szkole w Radoszowach. Regularną edukację muzyczną rozpoczął późno, dopiero w wieku 19 lat. Po wielu bezskutecznych próbach dostania się do którejś ze szkół muzycznych w woj. katowickim, został przyjęty do Szkoły Muzycznej w Rybniku w 1952, gdzie kształcił się pod kierunkiem Karola i Antoniego Szafranków. W 1960 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Muzyczna w Katowicach. Edukację muzyczną kontynuował w Paryżu. Po powrocie z Francji został profesorem klasy kompozycji, a także rektorem swej macierzystej uczelni. Był członkiem PAU. Pierwszym sukcesem muzycznym było „Epitafium” zaprezentowane w 1958 na Warszawskiej Jesieni. Utwór został skomponowany na chór mieszany i zespół instrumentalny. W latach 60. XX w. Górecki wspólnie z grupą kompozytorów polskich wypracowali specyficzny typ nowoczesnej muzyki zwanej często sonoryzmem. Szczytowym osiągnięciem kompozytorskim tego okresu jego twórczości był utwór „Scontri” ukończony w 1960 i cykl „Genesis”. W tym samym roku zdobył I nagrodę w Konkursie Młodych Związków Kompozytorów Polskich za „Monologhi” na sopran i 3 grupy instrumentów. W latach 1962-1963 skomponował trzy utwory pod wspólnym tytułem „Genesis: Elementi per tre archi, Canti strumentali i Monodram”. We wszystkich tych utworach najważniejsze były zmieniające się barwy dźwiękowe, a kompozytor uważał, że insporacją do ich stworzenia było otoczenie współczesnego człowieka. W 1969 roku powstała „Muzyka staropolska” na instrumenty dęte blaszane i smyczki. Po tym wydarzeniu nastąpiła zmiana – kompozytor zwrócił się ku gatunkom wokalno-instrumentalnym, do sakralnych (na ogół) tekstów. Taki właśnie charakter ma najbardziej znane dzieło Góreckiego, czyli „III Symfonia” zwana też „Symfonią pieśni żałosnych”. W 1992 roku niezwykle skuteczna akcja promocyjna sprawiła, że kompozycja ta trafiła na światowe listy przebojów, nie tylko muzyki poważnej. Po nagraniu jej przez amerykańską śpiewaczkę Dawn Upshaw stała się popularna wśród miłośników pop-u. Górecki nieomal z dnia na dzień stał się międzynarodową sławą. W samych Stanach Zjednoczonych sprzedano 150 000 płyt z nagraniem „III Symfonii”. Górecki stał się kompozytorem o światowej sławie. Zapraszano go do wygłaszania odczytów w Londynie, Brukseli i Nowym Jorku. 15 października 2005 w Bielsku-Białej, podczas X Festiwalu Kompozytorów Polskich, odbyła się premiera III Kwartetu smyczkowego op. 67 „Pieśni śpiewają” w wykonaniu amerykańskiego zespołu „Kronos Quartet”. Skomponowany w 1986 roku cykl „Z pieśni kościelnych” nigdy nie został przez twórcę ukończony. Pomimo tego pieśni zostały wydane przez PWM. Od 10 września 2011 Henryk Mikołaj Górecki został patronem Biblioteki Publicznej w Rydułtowach, gdzie co roku wspomina się jego życiorys i dorobek artystyczny.
Henryk Mikołaj Górecki
- Przejdź do - strona Poprzednia
- Przejdź do - strona Następna
- Pobierz artykuł w formie pliku Pdf
- Drukuj treść tego artykułu
- Powrót do poprzedniej strony
- Kontakt na stronie Kontakt